باشگاه کودک اصفهان

مادر عزیز، شیرخوار پنج ماهه می تواند برای مدت نسبتا طولانی تری صاف بشیند.که البته این کار نیاز به حمایت توسط بالش دارد. بعضی از شیرخواران پنج ماهه شروع به غلت زدن از پشت به شکم می کنند. در این سن چنگ زدن نوزاد قوی تر می شود، میتواند اشیا را از این دست به آن دست بدهد. اولین تلاش ها برای حرف زدن از این سن آغاز می شود.

در یکی از همین روز‌ها نوزادتان باید بتواند غلت بزند، البته اگر قبلاً این کار را انجام نمی‌داده است. اما قبل از اینکه شما را با غلت خوردن از روی میز تعویض پوشک غافلگیر کند، به یاد داشته باشید که چشم از او برندارید و او را محکم نگه دارید، مخصوصاً در جایی که خطر افتادن وجود داشته باشد. هرگز او را برای خوابیدن روی تختخواب خود یا کاناپه قرار ندهید، زیرا ممکن است تا لبهٔ تخت حرکت کند.اگر هنوز خانه را برای نوزاد ایمن‌سازی نکرده‌اید، هر گونه شیء شکستنی و خطرناک را از دسترس او دور کنید و روی پریز‌ها نیز درپوش بگذارید.

تحقیقات نشان می‌دهند نوزادان زمانی شاد‌تر هستند که حواسشان معنای بیشتری برایشان پیدا کند. اگر قوای حسی او را به فعالیت وا دارید، خوشحال می‌شود. اما اگر حواس او را زیاد تحریک کنید، بد خلقی می‌کند. در این سن نوزاد به دنبال تجارب حسی می‌رود که در آن حواس مختلف با هم ترکیب می‌شوند؛ از قبیل استفاده از حس لامسه به همراه حس بینایی و توانایی حرکتی به همراه توانایی صدا درآوردن.اما دسته بندی کردن تحریکات حسیِ زیادی که در محیط اطراف وجود دارد، برای نوزادان دشوار است. به آخرین باری که با خانواده دور هم جمع شده بودید، فکر کنید همه با هم حرف می‌زدند، صدای موسیقی بلند بود، کودکانِ بزرگ‌تر دور خانه می‌دویدند، در این صورت احتمال بدخلق شدن نوزاد بالا می‌رود؛ در این هنگام اگر پدر بزرگش او را روی زانو‌هایش بالا و پایین بکند، و ترانه‌ای کودکانه برایش بخواند، نوزاد به طور شگفت آوری دوباره آرام و راضی می‌شود.برای سرگرم کردن نوزادتان او را روی صندلی مخصوصش قرار دهید و یک موسیقی بگذارید. حالا با موزیک پیش بروید دست‌هایتان را تکان بدهید، بچرخید و کارهای بچه گانه انجام دهید.

این کار‌ها او را شاد، آرام و سرگرم کرده و در عین حال به او کمک می‌کند تا حواسش (منظور حواس پنجگانه) را با شیوه‌ای مناسب یک نوزاد با هم ترکیب کند.هنگامی که در یک میهمانی مملو از عوامل تحریک کنندهٔ حواس باشید جشن تولد، و یا یک میهمانی خانوادگی شلوغ  اینجاست که صدای او در می‌آید و بدخلقی می‌کند. او را از آنجا بیرون ببرید و در حالی که تکانش می‌دهید (به حالت رقص والس) به آرامی زمزمه کنید. صدای آرامش بخش شما و ریتم حرکتتان به طور معجزه آسایی او را ساکت و آرام خواهد کرد.

یک اتفاق مهم
آیا نوزادتان بیش از حد نق نقو شده، دست‌هایش را می‌جود، ناله می‌کند و غر می‌زند، به حدی که فکر نمی‌کنید مشکل از دندان درآوردن باشد؟ تمامی این‌ها ممکن است با فزونی ریزش آب دهان، عفونت گوش و یا حتی تب خفیف همراه شود. همه این‌ها علائم رویش دندان هستند که هفته‌ها قبل از درآمدن دندان‌های کوچک و سفید او، شاهد آن‌ها خواهید بود.

پنج ماهگی هفته دوم
در این سن نوزاد شما ممکن است در حال کشف پا‌هایش باشد! شاید وقتی او را روی دست‌هایتان نگه داشته‌اید خیلی راحت بایستد. همچنین ممکن است بتواند با کمک میز جلو مبلی، مبلمان یا صندلی، خودش را بالا بکشد و بایستد. این‌ها ورزش‌هایی برای تقویت پاهایی هستند که او چند ماه دیگر با استفاده از آن‌ها راه می‌رود و می‌دود.استفاده از فنجان درب دار (Sippy cup) یکی از گام‌های بزرگِ بعدی نوزادتان است. این فنجان‌ها مانند شیشه شیرهای کوچک در سایزهای مختلف موجود است و جهت استفاده نوزادان بالای چهارماه استفاده می‌شود و نه تنها به وسیلهٔ آن یاد می‌گیرد که چگونه از فنجان چیزی بنوشد، بلکه اگر فقط شیر خودتان را به او می‌دهید، باعث آسودگی خاطرتان نیز می‌شود. نوزادان به طور کلی استقلالی را که با این فنجان بدست می‌آورند، دوست دارند.یکی از نکات مهمی که باید بدانید این است که شیر خودتان یا شیر خشک را در این فنجان نریزید. به جای آن مقداری آب میوه رقیق شده یا یک چیز جدید که دوست داشته باشند طعمش را امتحان کند را با این فنجان به او بدهید.در این سن بسیاری از نوزادان در طول روز کمتر خوابیده و بیشتر بازی می‌کنند. نوازدان در این سن ۳ تا ۴ چرت یک ساعته می‌زنند. هرچند برخی از نوزادان ممکن است چندین چرت کوتاه مدت و برخی دیگر دو چرت طولانی داشته باشند.تعداد و مدت زمان چرت نوزاد واقعاً مهم نیست. مهم مجموع مدت زمان خواب او در ۲۴ ساعت است. نوزاد شما در این سن، باید در هر ۲۴ ساعت تقریباً ۱۴ ساعت را بخوابد؛ اما این مقدار نیز می‌تواند متفاوت باشد. اگر مطمئن نیستید که نوزادتان به اندازه کافی می‌خوابد یا نه، با پزشک او مشورت کنید.در این سن نوزادان عاشق بازی هستند، مخصوصاً بازی‌هایی که شامل چنگ زندن و گرفتن شیء باشد. این نوع بازی‌ها به تقویت مهارت‌های حرکتی ظریفشان کمک می‌کند. یک توپ کوچک و نرم را به آغوش او پرتاب کنید و ببینید که آیا می‌تواند آن را پیدا کند و متقابلاً‌‌ همان کار را انجام دهد. یک قرقرهٔ بدون نخ را با یک روبان ببندید و آن را جلوی او آویزان کنید؛ به احتمال زیاد سعی می‌کند آن را بگیرد.در این سن نوزادان عاشق بازی هستند، مخصوصاً بازی‌هایی که شامل چنگ زندن و گرفتن شیء باشد.

این نوع بازی‌ها به تقویت مهارت‌های حرکتی ظریفشان کمک می‌کند. یک توپ کوچک و نرم را به آغوش او پرتاب کنید و ببینید که آیا می‌تواند آن را پیدا کند و متقابلاً‌‌ همان کار را انجام دهد. یک قرقرهٔ بدون نخ را با یک روبان ببندید و آن را جلوی او آویزان کنید؛ به احتمال زیاد سعی می‌کند آن را بگیرد. البته برای کوچولویتان هر بازی کوچکی یک تجربهٔ آموزشی است. محققان دریافتند که نوزادان بزرگ تری که به طور مرتب با بلوکِ خانه سازی بازی می‌کردند، در تست زبان بهتر از سایر نوزادان همسنشان عمل کردند. همین بازی‌های ساده، رابطهٔ والدین و نوزاد را تقویت کرده و زمان تماشای تلویزیون و یا سایر فعالیت‌هایی که نوزاد را مجذوب خود نمی‌کند، کاهش می‌دهند. همچنین این بازی‌ها ذهن نوزاد را پرورش داده و به او کمک می‌کنند که جهش مغزی جدیدی فرآیندی که به تکامل مغز کمک می‌کند  داشته باشد.نوزادتان ممکن است بسیار هدفمند وارد بازی شود؛ برای مثال، شاید متوجه شوید که ابرو‌هایش را در هم برده و ظاهراً خیلی تمرکز کرده است. تمامی این لذت‌ها برای نوزادان ۴ تا ۵ ماهه به لحاظ ذهنی کار سختی است، بنابراین اگر شروع کرد به نق زدن، یعنی اینکه برای الآن دیگر کافی است و نیاز به استراحت یا خواب دارد.

مراقب باشید
– اگر رشد نوزاد پنج ماهه به صورت طبیعی پیش نرود، ممکن است علایم زیر را در کودک ببینید.
– نوزاد به صدا‌ها پاسخ نمی‌دهد.
– توانایی دستانش ضعیف است و قادر به چنگ زدن نیست.
– بدنش سفت است و حرکات عجیبی می‌کند.
– هیچ احساس و واکنشی نسبت به پدر و مادرش نشان نمی‌دهد.
– هیچ صدایی از خود در نمی‌آورد.
– اگر نسبت به رشد نوزاد پنج ماهه خود نگرانی‌هایی دارد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

بازی‌های مناسب رشد نوزاد پنج ماهه
بازی‌های هیجان انگیز. کودک عاشق بازی‌هایی است که ناگهان او را به تعجب و غافلگیری بیندازد. عروسکی که با کشیدن زیر آن ناگهان از جعبه بیرون می‌آید و یا اسباب بازی‌ای که با فشار دادن یک قسمت از بدن صدا می‌دهد، برای کودک خوشایند است.او را تشویق و کمک کنید که خودش این کار‌ها را انجام دهد.اسباب‌بازی‌های صدا دار در هر دست کودک یک اسباب‌بازی صدا دار بگذارید که صدایش با دیگری فرق دارد.اسباب‌بازی باید آنقدر نرم باشد که با کمی فشار به صدا در بیاید. ببینید چگونه تلاش می‌کند آن‌ها را فشار دهد و به صدا در بیاورد.کودک از اسباب‌بازی‌هایی لذت می‌برد که خودش بتواند به آسانی آن را به کار بیندازد. یک دایره زنگی پلاستیکی کودکانه که چند حلقه رنگی داخل آن قرار داشته باشد و او بتواند آن را تکان دهد، در این سن برای او جذاب خواهد بود. این نوع اسباب‌بازی‌ها به او می‌فهماند که چقدر قدرت دارد.

فعالیت‌هایی در جهت رشد اجتماعی
– همه صدا‌های کودک خود را با تغییر دادن زیر و بم و بلندی صدای خودتان تقلید کنید.
– اگر کودک فقط گوش می‌کند، توجه او را به صدا‌های ظریف جلب کنید. موسیقی ملایم بنوازید، دستمال کاغذی مچاله کنید، با – زنگ‌های کوچک صدا درآورید و یک فرفره نزدیک تخت او قرار دهید.
– همه میهمانان خود را به کودک معرفی کنید تا به افراد غریبه عادت کند.

تمرین
توجه او را جلب کنید. اگر کودک شما به جای پاسخ دادن فقط گوش می‌دهد، صدا‌های ظریفی ایجاد کنید که توجه او را جلب کند.

منبع: نی نی بان