حرکت برای کودکان، همه چیز است. حرکت برای کودکان به معنی زندگی، خودشناسی، کشف محیط، آزادی، امنیت، ارتباط متقابل، تفریح و لذت است. (همچنین برای نوجوانان و بزرگسالان، چنین مطلبی صدق می‌کند و خیلی از ما تجربه‌های از این دست داشته‌ایم.)
حرکت جوانب مختلفی دارد که شامل چابکی، توانایی به نرمی حرکت کردن، کشیده شدن (مثل حرکت پروانه‌ای)، خم شدن (مثل راه رفتن کرم)، پیچ و تاب خوردن (غلط خوردن مثل تنه‌ی درخت)، چرخیدن، قوس زدن، پریدن (مثل حرکت قورباغه)، دویدن و جهیدن (مثل پریدن خرگوش، کانگورو) و .. می‌باشد. هر کدام از این‌ها می‌تواند برای شما تداعی حرکت‌های زیادی داشته باشد.
از طرفی در رشد حرکتی و جسمی مواردی مثل قدرت بدنی، استقامت، سرعت عمل، تعادل و .. اهمیت زیادی دارند. در این‌جا سعی بر آن بوده بازی‌هایی معرفی شوند که در روند رشد کودکان و نوجوانان کمک‌کننده باشند.
بازی‌های حرکتی با استفاده از توپ
جعبه و توپ‌ها
گروه سنی: ۴ تا ۹ سال
تعداد بازیکنان: حداقل ۳ نفر
اهداف: تقویت مهارت‌های حر کتی (سرعت عمل، استقامت و …)
فضای بازی: قابل اجرا هم در فضای باز و هم در فضای بسته
امکانات: کارتون یا جعبه یا سبد بزرگ، به ازای هر نفر دو عدد توپ (در صورتی که تعداد شرکت‌کننده‌ها کم باشند تعداد بیشتری توپ برای هر نفر در نظر بگیرید)
شرح بازی:
ابتدائاً همه‌ی توپ‌ها داخل جعبه قرار داده میشود. مربی یا یکی از بازیکنان کنار جعبه میایستد و توپ‌های داخل جعبه را روی چمن یا داخل اتاق می‌اندازد. بچه‌های دیگر باید توپ‌ها را به سرعت برگردانند و داخل کارتون بیندازند. در همین هنگام مربی یا آن یک نفر باید سعی کند توپ‌ها را از کارتون خارج کند. آیا موفق میشود کارتون را کاملاً خالی کند؟
پاس دادن و جا گرفتن انفرادی
گروه سنی: ۹ سال به بالا
تعداد بازیکنان: حداقل ۶ نفر
اهداف: افزایش دقت و تمرکز، تقویت مهارت‌های حرکتی (سرعت عمل، استقامت، چابکی و …)
امکانات: توپ والیبال، گچ
محل: فضای باز
شرح بازی:
بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم میشوند و به تعداد نفراتِ یک گروه، دایرههایی به فاصله ۴ متر از هم، بر روی زمین کشیده میشود. افراد بعد از قرعه‌کشی، گروه صاحب توپ را مشخص میکنند و اعضای همان گروه در دایره‌ها مستقر میشوند. گروه بعدی اطراف دایره پراکنده میشوند. با شروع بازی، بازیکنان در دایره‌ها شروع به پاس دادن توپ به همدیگر میکنند و افراد وسط، سعی در گرفتن توپ میکنند و اگر توپ را گرفتند، جای گروه‌ها به سرعت عوض میشود. هر تیمی که در طول بازی، با همکاری یکدیگر بتوانند مدّت زمان بیشتری در حال پاس‌کاری باشند، برنده بازی محسوب میشود.
در طول بازی به نکات زیر توجّه کنید:
قبل از بازی، زمین را از موانع مختلف که موجب زمین خوردن افراد میشود، پاک کنید.
شعاع دایره‌ها تقریباً نیم متر باشد.
تعداد نفرات در این بازی بایستی زوج باشند. در صورتی که تعداد فرد شد، یک نفر به عنوان داور انتخاب میشود. در این حالت داور به صورت چرخشی، بعد از ۵ دقیقه بازی عوض میشود.
بازیکنانِ داخل دایره، در طول بازی نباید از دایره خارج شوند.
توپ فقط به صورت پاس‌کاری از یگدیگر گرفته شود. (مثلاً اگر توپ دست یک نفر بود، نمیشود به زور از او گرفت!). و هر توپ حداکثر ۱۰ ثانیه دست هر بازیکن می‌تواند باشد.
بازی‌های حرکتی با استفاده از طناب
بازی با طناب روی زمین
گروه سنی: ۴ تا ۷ سال
تعداد بازیکنان: حداقل ۲ نفر
اهداف: افزایش مهارت‌های حرکتی (قدرت بدنی، حفظ تعادل، سرعت عمل و …)
فضای بازی: فضای باز
امکانات: یک عدد طناب بلند
شرح بازی:
طناب را به صورت کشیده روی زمین قرار دهید و از بازیکنان بخواهید به ترتیب به صورت زیگزاگ از سر تا ته طناب بپرند؛ یعنی از یک سوی طناب به سوی دیگر. سپس از هر بازیکن بخواهید مانند «بند باز» طول طناب را طی کند.
اکنون با طناب یک دایره درست کنید. یک نفر گرگ شود و دور طناب دنبال دیگران بدود. به روش‌های گوناگون داخل دایره‌ی طنابی بپرید، مثلاً بدوید، خیز بردارید، یک‌پا بپرید و با جفت‌پا داخل دایره فرود آیید.
قلعه‌ی مسدوده
گروه سنی: ۱۲ سال به بالا
تعداد بازیکنان: حداقل ۲ نفر
اهداف: تقویت مهارت‌های حرکتی (قدرت بدنی، سرعت عمل، استقامت، چابکی و …)
امکانات: طناب، وسایل مختلف
فضای بازی: فضای باز
شرح بازی:
دو سر طنابی را بهم ببندید تا تشکیل حلقه‌ای را بدهد. بازیکنان هر کدام با یک دست قسمتی از طناب را در دست می‌گیرند. پشت سر هر کدام از افراد در فاصله‌ای دور از دسترس آن‌ها (ولی در فاصله‌های برابر برای همه‌ی بازیکنان) شیء روی زمین قرار گرفته است. با سوت مربی هر یک از افراد سعی میکنند بدون از دست دادن طناب، خود را به شیء پشت سر خویش رسانده و آن را از زمین بردارند. برنده کسی است که زودتر از سایرین به این کار موفق شود.
بازی‌های حرکتی (بدون استفاده از توپ یا طناب)
سواری گرفتن
سن: ۳ تا ۷ سال
تعداد بازیکنان: ۲ نفر
اهداف: افزایش مهارت‌های مربوط به جهت‌یابی و شمارش، دوستی
فضای بازی: فضای بسته
امکانات: ….
شرح بازی:
در حالی که فرزندتان روی پای شما ایستاده است، دور اتاق راه بروید. اجازه بدهید فرزندتان شما را راهنمایی کند: پنج قدم جلو، هفت قدم به عقب، سه قدم به راست و …. با همین حالت فرزندتان را به اتاق خوابش ببرید و به او شب بخیر بگویید! [و یا فرزندتان را به سمت سفره غذا ببرید و با هم غذا میل کنید!]
هدف روی زمین
گروه سنی: ۶ سال به بالا
تعداد بازیکنان: حداقل دو نفر
اهداف: افزایش دقت و تمرکز (در هدف‌گیری)
امکانات: ۵ قطعه سنگ صاف یا ۵ کیسه‌ی کوچک پر از ماسه
فضای بازی: فضای باز
شرح بازی:
روی زمین ۵ دایره‌ی متداخل رسم می‌کنیم به طوری‌‌که قطر دایره‌ی بزرگ ۱.۵ متر باشد و دایره‌های دیگر با فاصله‌های مساوی کوچک شوند. به فاصله‌ی ۵ تا ۶ قدم از دایره خط راستی می‌کشیم. بازیکنان باید در پشت آن بایستند. هر بازیکن ۵ قطعه سنگ صاف و یک اندازه یا ۵ کیسه کوچک پر از ماسه در اختیار دارد. وزن کیسه‌ها باید مساوی باشد. هر نفر ۵ بار هدف‌گیری می‌کند و کیسه‌ی شن خود را به طرف دایره‌ها پرتاب می‌کند؛ اگر کیسه به داخل دایره‌ی کوچک وسط بیفتد ۵ نمره به او داده میشود دایره‌ی بعدی ۴ نمره و به همین ترتیب هر دایره‌ی کوچک از دایره‌بزرگ بعدی خود یک نمره بیشتر می‌گیرد و از مجموع ۲۵ نمره هر کسی نمره‌ی بیشتری بدست آورد برنده می‌باشد. اول یک نفر از بازیکنان ۵ بار کیسه‌های پرماسه یا سنگ‌های خود را می‌اندازد و بعد نوبت به بازیکن دوم می‌رسد.
در این بازی می‌توان تیم را شرکت داد به این ترتیب‌که تعداد دایره و کیسه ماسه را بیشتر کرده و هر بازیکن یک‌بار پرتاب کند.
همچنین می‌توان گفت که افراد تیم بایستی در تمام دایره‌ها کیسه ماسه را پرتاب کنند در غیر این صورت هر کیسه شن در یک دایره فقط یک امتیاز دارد.
بازی‌های حرکتی ـ امدادی
لی‌لی امدادی
گروه سنی: ۷ تا ۱۲ سال
تعداد بازیکنان: حداقل ۴ نفر
اهداف: همکاری و تقویت مهارت‌های حرکتی (چابکی، سرعت عمل و …)
فضای بازی: فضای باز
امکانات: ….
شرح بازی:
بازیکنان را در گروه‌های مساوی و موازی آرایش می‌دهیم. پس از شروع بازی اولین نفرات گروه‌ها به صورت لی‌لی حرکت کرده و پس از آن‌که مانع موجود را در خط انتهایی زمین دور زدند پای خود را عوض کرده و به صورت لی‌لی به سوی گروه خود باز می‌گردند. این بازی به همین ترتیب تا مشخص شدن تیم برنده ادامه می‌یابد.
در تغییر شکل بازی مربی از بازیکنان می‌خواهد در حالی‌که مچ یک پای خود را از قسمت پشت یا جلوی باسن، با دست گرفته‌اند بازی را انجام دهند.
عبور از رودخانه
گروه سنی: ۸ سال به بالا
تعداد بازیکنان: حداقل دو نفر
اهداف: تقویت مهارت‌های حرکتی (چابکی، سرعت عمل، همکاری و …)
امکانات: برای هر نفر یک عدد آجر
فضای بازی: فضای باز
شرح بازی:
تمام بازیکنان در حالی‌که دو عدد آجر به دست دارند ابتدای خط شروع می‌ایستند. سپس در لحظه‌ی معین حرکت خود را آغاز میکنند اما هیچ‌کدام حق ندارند پای خود را روی زمین بگذارند بلکه ابتدا باید آجر را روی زمین گذاشته و سپس پای خود را بر روی آن قرار دهند و برای پای دیگر نیز به همین شکل رفتار کنند؛ یعنی مرتباً با دست خود آجر را از روی زمین برداشته و برای پای دیگرشان مورد استفاده قرار دهند.
برنده کسی است که زودتر از دیگران به خط پایان برسد.
در صورتی که بازیکن پای خود را اشتباهاً روی زمین قرار دهد از دور مسابقه حذف می‌گردد.
(پیشنهاد: می‌توان این بازی را به صورت امدادی انجام داد. بازیکنان به دو یا چند گروه تقسیم میشوند و مسابقه بین گروه‌ها برگزار میشود. هر گروه به تعداد اعضایش به‌اضافه‌ی یک، آجر احتیاج دارد (تعداد اعضای گروه‌ها با هم برابر است).
فرض کنیم گروه‌ها سه نفره هستند. هر گروه باید ۴ آجر در کنار خط شروع مسابقه بگذارد و اعضای هر گروه پشت سر هم پشت خط شروع بایستند. ابتدا نفر اول هر گروه، آجری را در رودخانه (میدان بازی) گذاشته و روی آن میایستد، سپس آجری را از کنار زمین بر می‌دارد و جلوی خودش می‌گذارد و یک قدم جلوتر می‌رود. حال نفر دوم روی آجر پشت سر نفر اول میایستد و سپس آجر دیگری را از کنار زمین برداشته به نفر اول می‌دهد، نفر اول آن‌را جلوی خودش گذاشته و یک‌قدم جلوتر می‌رود. نفر دوم نیز یک قدم جلوتر می‌رود و حالا نفر سوم روی آجر پشت سر نفر دوم میایستد و آجر کنار زمین را برداشته و به نفر کناری‌اش می‌دهد و نفر کناری آن را به نفر اول می‌رساند. نفر اول نیز مثل قبل آن‌را جلوی پایش گذاشته و یک‌قدم جلوتر می‌رود و نفرات پشت سرش نیز یک‌قدم جلوتر می‌آیند. حال نفر سوم آجر پشت سرش را برداشته و به نفر کناری‌اش می‌دهد و بازی مثل قبل ادامه پیدا می‌کند تا آن‌جایی که همه‌ی اعضای گروه از خط پایان مسابقه عبور کنند. گروهی که سریع‌تر و بدون اشتباه و با همکاری بهتری از رودخانه عبور کند برنده است.)
منبع: ayat.ir